Vóór voelen of ná denken?
Gisteren gaf ik een workshop over –hoe kan het ook anders- meditatie en er kwamen twee vragen uit de groep die opeens een luikje deden open springen in mijn hoofd. Allereerst was dat de vraag over gedachten. Ik had net uitgelegd dat gedachten je leven tot een hel ( of een hemel) kunnen maken als je ze zomaar rond laatrennen (of als je ze weet te ‘hoeden’) en de vraagster wilde graag weten hoe dat dan zou kunnen. Een bekende vraag; niets vreemds aan. Vervolgens kwam het gespreksonderwerp op intuïtie. Veel beslissingen worden op gevoel genomen en achteraf met enig nadenken van argumenten voorzien, zo las ik onlangs (en vermoedde dat al een tijdje). En toen viel er opeens bij mij een taalkundig kwartje (sorry 50 eurocent natuurlijk). Het zat ‘m in die twee cursieve woorden hierboven, die wij zo makkelijk gebruiken. Na- denken. Het woord zegt het al. Waarom denken we niet vóór? Kan het zijn dat daaruit blijkt dat een beslissing vaak op gevoel genomen wordt? En dat we achteraf met ná denken de argumenten erbij verzinnen. En wat betreft gedachten: natuurlijk zijn je gedachten veelal dezelfde. Je ‘voert’ jezelf steeds weer hetzelfde maaltje, compleet met al de emoties en argumenten en redenen waarom het zus is en niet zo. Oude koekjes die je weer opnieuw opwarmt. En dat is ook zo, want het woord gedachten staat (associatief) in de verleden tijd!
Aan dacht? En tenslotte kwam er deze gedenkwaardige ochtend nog een vraag over aandacht. Een van de deelneemsters kwam er niet uit: ‘Wat is nou het verschil tussen aandacht en concentratie? ‘Ik legde uit dat concentratie eigenlijk een vorm van blikvernauwing is. Je ziet nog maar één ding. Concentratie is je focus beperken en daarom je blik op dat ‘ding’ heel sterk maken. Meestal is concentratie iets van Mind. ‘Maar wat is aandacht dan?’ wilde ze weten. Ik legde uit: “Je gaat met je aandacht naar een plek in je lichaam toe en de energie volgt de aandacht en vult die plek min of meer vanzelf.” En toen begreep ik voor het eerst wat een onzinnig en onwerkbaar woord aandacht voor iemand kan zijn. Je zal maar in de greep van je denken zijn en iemand komt aan met het woord aan-dacht. Dan zit je toch meteen in je hersenpan!
Samen hebben we een alternatief verzonnen: ‘Ga er met al je gevoel naar toe. Ervaar wat daar is.” En toen was het helder dan aandacht niks met denken te maken heeft al doet het woord anders vermoeden.
(PS Of dit verhaal taalkundig juist is? Geen idee. Maar het is welgrappig om te zien hoe woorden gedachten opwekken en een lading dragen die soms heel lastig kan zijn. Met dank aan HK voor haar inspirerende vragen).
Posted in: Geen categorie
